როგორ დავარეგისტრიროთ შპს საქართველოში

Feb 4, 2025

7

Feb 4, 2025

7

შპს რეგისტრაცია
შპს რეგისტრაცია
შპს რეგისტრაცია

საქართველოში ბიზნესის დაწყების მსურველთათვის შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება (შპს) წარმოადგენს ყველაზე პოპულარულ სამართლებრივ ფორმას. საქსტატის მონაცემებით, რეგისტრირებული ბიზნეს სუბიექტების დაახლოებით 70% სწორედ შპს-ს ფორმით არის დარეგისტრირებული. ამის მთავარი მიზეზი არის ის, რომ შპს-ს შემთხვევაში კომპანიის პარტნიორები კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებენ მხოლოდ კომპანიის ქონებით და არა პირადი ქონებით, რაც მნიშვნელოვნად ამცირებს ბიზნესის დაწყებასთან დაკავშირებულ რისკებს. აქვე უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ სააქციო საზოგადოებად რეგისტრირებული კომპანიებიც არ აგებენ პასუხს პირადი ქონებით.

შპს-ს დაფუძნება შესაძლებელია როგორც ერთი, ისე რამდენიმე პირის მიერ. მაგალითად, თუ გსურთ საოჯახო ბიზნესის წამოწყება რამდენიმე ოჯახის წევრთან ერთად, ან სტარტაპის დაფუძნება თქვენს პარტნიორებთან ერთად, შპს იძლევა ამის საშუალებას. ამასთან, თუ გადაწყვეტთ დამოუკიდებლად ბიზნესის წარმართვას, შეგიძლიათ გახდეთ ერთპიროვნული მფლობელი და 100%-იანი წილის მქონე პარტნიორი.

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში არის მარტივი და სწრაფი პროცესი, რომელიც შესაძლებელია განხორციელდეს როგორც საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ტერიტორიულ სამსახურებში, ასევე იუსტიციის სახლებში. საერთაშორისო კვლევების მიხედვით, საქართველო მსოფლიოში ერთ-ერთი მოწინავე ქვეყანაა ბიზნესის დაწყების სიმარტივის მხრივ, რაც კიდევ უფრო მიმზიდველს ხდის შპს-ს ფორმით საქმიანობის დაწყებას.

შპს-ს რეგისტრაციის ადგილი და ღირებულება

შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში ხორციელდება ორ ძირითად ლოკაციაზე - საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში ან იუსტიციის სახლში. ორივე დაწესებულება წარმოადგენს სახელმწიფო სერვისების მიმწოდებელ ოფიციალურ ორგანოებს, სადაც მომსახურების მაღალი სტანდარტი და პროფესიონალიზმია დაცული.

შპს რეგისტრაციის მთლიანი ღირებულება შეადგენს: 

  • ერთი სამუშაო დღის ვადაში - 200 ლარს

  • განცხადების შეტანის დღესვე - 400 ლარს

  • ამას პლუს სარეგისტრაციოდ წარდგენილ დოკუმენტზე მხარეთა ხელმოწერების დადასტურება – რეგისტრაციის საფასურს დაემატება 7 ლარი

  • ასევე თუ დოკუმენტის თარგმანია საჭირო, ამონაწერის ინგლისურენოვანი ვერსია - 26 ლარი.

განსაკუთრებით აღსანიშნავია პროცესის სისწრაფე - რეგისტრაცია სრულდება საშუალოდ 1-2 სამუშაო დღის ვადაში, რაც საქართველოს ერთ-ერთ მოწინავე ქვეყანად აქცევს ბიზნესის დაწყების სიმარტივის თვალსაზრისით. მსოფლიო ბანკის "Doing Business" რეიტინგის მიხედვით, საქართველო სტაბილურად იკავებს მაღალ პოზიციებს ბიზნესის დაწყების სიმარტივის კომპონენტში.

გასათვალისწინებელია, რომ თუ თქვენ აირჩევთ დაჩქარებულ მომსახურებას, რეგისტრაცია შესაძლებელია დასრულდეს 1 სამუშაო დღეში, თუმცა ეს დამატებით საფასურთანაა დაკავშირებული.

შპს-ს რეგისტრაციისთვის საჭირო დოკუმენტაცია

შპს-ს დასარეგისტრირებლად საჭიროა რამდენიმე მნიშვნელოვანი დოკუმენტის მომზადება და წარდგენა. განვიხილოთ თითოეული მათგანი დეტალურად:

1. დამფუძნებლების პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტები:
- საქართველოს მოქალაქეებისთვის: მოქმედი ID ბარათი ან პასპორტი
- უცხო ქვეყნის მოქალაქეებისთვის: პასპორტი და მისი ნოტარიულად დამოწმებული თარგმანი
- იურიდიული პირის შემთხვევაში: ამონაწერი კომპანიის რეგისტრაციიდან

2. წესდება:
- უნდა იყოს ხელმოწერილი ყველა პარტნიორის მიერ
- უნდა მოიცავდეს შემდეგ ინფორმაციას:
  * კომპანიის სახელწოდება
  * საქმიანობის სფერო
  * იურიდიული მისამართი
  * პარტნიორთა წილები
  * მართვის ორგანოები და გადაწყვეტილების მიღების წესები

3. იურიდიული მისამართის დამადასტურებელი დოკუმენტი:
- საკუთრების დამადასტურებელი დოკუმენტი ან
- საიჯარო ხელშეკრულება მესაკუთრის თანხმობით
- თუ მისამართზე უკვე რეგისტრირებულია სხვა კომპანია, საჭიროა მათი თანხმობა

4. დირექტორის დანიშვნის დოკუმენტაცია:
- წერილობითი თანხმობა დირექტორის პოზიციის დაკავებაზე
- პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტის ასლი
- პარტნიორთა კრების ოქმი დირექტორის დანიშვნის შესახებ

საინტერესო ფაქტი: საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, ყოველწლიურად საშუალოდ 20,000-ზე მეტი ახალი შპს რეგისტრირდება, რომელთაგან დაახლოებით 15% პირველივე წელს წყვეტს ფუნქციონირებას არასწორად მომზადებული დოკუმენტაციის ან სამართლებრივი ხარვეზების გამო.

მნიშვნელოვანია: ყველა დოკუმენტი უნდა იყოს მომზადებული ქართულ ენაზე. უცხოენოვანი დოკუმენტები საჭიროებს ნოტარიულად დამოწმებულ თარგმანს და ლეგალიზაციას/აპოსტილით დამოწმებას.

შპს-ს წესდების აუცილებელი კომპონენტები

შპს-ს წესდება წარმოადგენს კომპანიის ფუნდამენტურ დოკუმენტს, რომელიც განსაზღვრავს მის საქმიანობის ძირითად პრინციპებს. წესდებაში აუცილებლად უნდა აისახოს შემდეგი კომპონენტები:

1. კომპანიის სახელწოდება და სამართლებრივი ფორმა
- სახელწოდება უნდა იყოს უნიკალური და არ უნდა იმეორებდეს უკვე რეგისტრირებულ კომპანიებს
- აუცილებელია მიეთითოს "შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება" ან "შპს"
- დასაშვებია ქართული და ლათინური სიმბოლოების გამოყენება
- სახელწოდება არ უნდა შეიცავდეს შეურაცხმყოფელ ან აკრძალულ ტერმინებს

2. იურიდიული მისამართი
- უნდა მიეთითოს ზუსტი მისამართი საქართველოს ტერიტორიაზე
- აუცილებელია ქალაქი/სოფელი, ქუჩა, სახლის ნომერი და საფოსტო ინდექსი
- მისამართზე უნდა იყოს შესაძლებელი კომპანიასთან კომუნიკაცია
- საჭიროა უძრავი ქონების საკუთრების ან იჯარის დამადასტურებელი დოკუმენტი

3. დამფუძნებელი პარტნიორების საიდენტიფიკაციო მონაცემები
- ფიზიკური პირების შემთხვევაში: სახელი, გვარი, პირადი ნომერი, მისამართი
- იურიდიული პირების შემთხვევაში: სრული სახელწოდება, საიდენტიფიკაციო კოდი
- უცხო ქვეყნის მოქალაქეების შემთხვევაში: პასპორტის მონაცემები
- პარტნიორთა საკონტაქტო ინფორმაცია

4. კომპანიის მმართველობის ორგანოები და გადაწყვეტილების მიღების წესი
- პარტნიორთა კრების უფლებამოსილებები და მოწვევის წესი
- დირექტორის დანიშვნის წესი და უფლებამოსილების ფარგლები
- ხმის მიცემის და გადაწყვეტილების მიღების პროცედურები
- სამეთვალყურეო საბჭოს (არსებობის შემთხვევაში) უფლებამოსილებები

5. პარტნიორთა წილების განაწილების სქემა
- თითოეული პარტნიორის წილის პროცენტული ან წილობრივი მაჩვენებელი
- წილების გასხვისების და გადაცემის წესები
- უპირატესი შესყიდვის უფლების რეგულირება
- დივიდენდების განაწილების პრინციპები

საინტერესო ფაქტი: საქართველოში რეგისტრირებული შპს-ების დაახლოებით 70% ერთი დამფუძნებლით არის წარმოდგენილი, ხოლო 25% - ორი პარტნიორით. მრავალპარტნიორიანი კომპანიები შედარებით იშვიათია.

მნიშვნელოვანია, რომ წესდება შედგენილი იყოს მკაფიოდ და დეტალურად, რადგან ის წარმოადგენს კომპანიის მთავარ მარეგულირებელ დოკუმენტს და მასზე დაყრდნობით ხდება სამომავლო დავების გადაწყვეტა.

შპს-ს რეგისტრაციის შემდგომი ვალდებულებები

შპს-ს რეგისტრაციის წარმატებით დასრულების შემდეგ, კომპანიას აქვს რამდენიმე მნიშვნელოვანი ვალდებულება, რომელთა შესრულებაც აუცილებელია ბიზნესის კანონიერად წარმართვისთვის.

საგადასახადო აღრიცხვაზე დადგომა

კომპანიის რეგისტრაციიდან 2 სამუშაო დღის ვადაში ავტომატურად ხდება საგადასახადო აღრიცხვაზე დადგომა შემოსავლების სამსახურში. თქვენ მიიღებთ საიდენტიფიკაციო კოდს და შეძლებთ შემოსავლების სამსახურის ელექტრონული პორტალის (RS.GE) მომხმარებლად დარეგისტრირებას. ეს პორტალი გამოგადგებათ საგადასახადო დეკლარაციების წარდგენისთვის და სხვა მნიშვნელოვანი ოპერაციებისთვის.

საბანკო ანგარიშის გახსნა

ბიზნეს საქმიანობის დასაწყებად აუცილებელია საბანკო ანგარიშის გახსნა. საქართველოს ნებისმიერ კომერციულ ბანკში შეგიძლიათ გახსნათ როგორც ეროვნული, ისე უცხოური ვალუტის ანგარიში. ანგარიშის გასახსნელად საჭიროა:
- კომპანიის სარეგისტრაციო დოკუმენტაცია
- დირექტორის პირადობის დამადასტურებელი საბუთი
- ამონაწერი სამეწარმეო რეესტრიდან

ბეჭდის დამზადება

მიუხედავად იმისა, რომ ბეჭდის ქონა აღარ არის სავალდებულო, ბევრი კომპანია მაინც ამზადებს მას დოკუმენტების დამოწმებისთვის. ბეჭდის დამზადება შესაძლებელია სპეციალიზებულ კერძო კომპანიებში, საშუალო ღირებულებით 50-100 ლარი.

ყოველწლიური დეკლარაციების წარდგენა

კომპანიას აქვს ვალდებულება წარადგინოს:
- მოგების გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაცია (ესტონურ მოდელზე მყოფი კომპანიებისთვის)
- ქონების გადასახადის დეკლარაცია (1 აპრილამდე)
- საშემოსავლო გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაცია (თანამშრომლების არსებობის შემთხვევაში). აგრეთვე თუ თანამშრომლები არ ყავს კომპანიას, მაგრამ მიიღო მომსახურება ფიზიკური პირისგან ან იჯარა აქვს ფიზიკურ პირთან, საშემოსავლო დეკლარაციის წარდგენა ამ შემთხვევაშიც აუცილებელია.
- დღგ-ს დეკლარაცია (თუ კომპანია არის დღგ-ს გადამხდელი)

სტატისტიკის მიხედვით, საქართველოში რეგისტრირებული შპს-ების დაახლოებით 95% რეგულარულად ასრულებს საგადასახადო ვალდებულებებს, ხოლო დაახლოებით 85% იყენებს ბუღალტრულ მომსახურებას დეკლარაციების სწორად წარდგენისთვის.

მნიშვნელოვანია, რომ ყველა ზემოხსენებული პროცედურა დროულად და სწორად შესრულდეს, რათა თავიდან აიცილოთ ჯარიმები და სანქციები. რეკომენდებულია კვალიფიციური ბუღალტრის ან იურისტის დახმარების გამოყენება, განსაკუთრებით საწყის ეტაპზე.

შპს-ს რეგისტრაცია - შეჯამება

შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში წარმოადგენს კარგად სტრუქტურირებულ და გამჭვირვალე პროცესს, რომელიც საშუალოდ 1-2 სამუშაო დღეში სრულდება. საჯარო რეესტრის სტატისტიკის თანახმად, ყოველწლიურად საქართველოში 20,000-ზე მეტი ახალი შპს რეგისტრირდება, რაც მიუთითებს პროცესის ხელმისაწვდომობასა და ეფექტურობაზე.

თუმცა, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ კომპანიის ოფიციალურ რეგისტრაციამდე განხორციელებული ნებისმიერი საქმიანობა ვერ ჩაითვლება შპს-ს მიერ შესრულებულად. ეს ნიშნავს, რომ ყველა კონტრაქტი, გარიგება თუ ფინანსური ოპერაცია უნდა განხორციელდეს მხოლოდ რეგისტრაციის შემდგომ, რათა თავიდან ავიცილოთ სამართლებრივი და ფინანსური პრობლემები.

განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია წესდების სწორად შედგენა, რადგან ის წარმოადგენს კომპანიის ფუნდამენტურ დოკუმენტს. პრაქტიკა აჩვენებს, რომ კვალიფიციური იურისტის კონსულტაცია წესდების შედგენისას მნიშვნელოვნად ამცირებს მომავალში პარტნიორებს შორის დავების წარმოშობის რისკებს და უზრუნველყოფს კომპანიის გამართულ ფუნქციონირებას. სტატისტიკურად, იურიდიული კონსულტაციით შედგენილი წესდების მქონე კომპანიებში პარტნიორებს შორის დავების რაოდენობა 70%-ით ნაკლებია.

შესაბამისად, მიუხედავად იმისა, რომ შპს-ს რეგისტრაცია მარტივი პროცესია, წარმატებული ბიზნესის დასაწყებად რეკომენდებულია პროფესიონალური მიდგომა და სამართლებრივი ასპექტების გულდასმით გათვალისწინება.

საქართველოში ბიზნესის დაწყების მსურველთათვის შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება (შპს) წარმოადგენს ყველაზე პოპულარულ სამართლებრივ ფორმას. საქსტატის მონაცემებით, რეგისტრირებული ბიზნეს სუბიექტების დაახლოებით 70% სწორედ შპს-ს ფორმით არის დარეგისტრირებული. ამის მთავარი მიზეზი არის ის, რომ შპს-ს შემთხვევაში კომპანიის პარტნიორები კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებენ მხოლოდ კომპანიის ქონებით და არა პირადი ქონებით, რაც მნიშვნელოვნად ამცირებს ბიზნესის დაწყებასთან დაკავშირებულ რისკებს. აქვე უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ სააქციო საზოგადოებად რეგისტრირებული კომპანიებიც არ აგებენ პასუხს პირადი ქონებით.

შპს-ს დაფუძნება შესაძლებელია როგორც ერთი, ისე რამდენიმე პირის მიერ. მაგალითად, თუ გსურთ საოჯახო ბიზნესის წამოწყება რამდენიმე ოჯახის წევრთან ერთად, ან სტარტაპის დაფუძნება თქვენს პარტნიორებთან ერთად, შპს იძლევა ამის საშუალებას. ამასთან, თუ გადაწყვეტთ დამოუკიდებლად ბიზნესის წარმართვას, შეგიძლიათ გახდეთ ერთპიროვნული მფლობელი და 100%-იანი წილის მქონე პარტნიორი.

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში არის მარტივი და სწრაფი პროცესი, რომელიც შესაძლებელია განხორციელდეს როგორც საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ტერიტორიულ სამსახურებში, ასევე იუსტიციის სახლებში. საერთაშორისო კვლევების მიხედვით, საქართველო მსოფლიოში ერთ-ერთი მოწინავე ქვეყანაა ბიზნესის დაწყების სიმარტივის მხრივ, რაც კიდევ უფრო მიმზიდველს ხდის შპს-ს ფორმით საქმიანობის დაწყებას.

შპს-ს რეგისტრაციის ადგილი და ღირებულება

შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში ხორციელდება ორ ძირითად ლოკაციაზე - საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში ან იუსტიციის სახლში. ორივე დაწესებულება წარმოადგენს სახელმწიფო სერვისების მიმწოდებელ ოფიციალურ ორგანოებს, სადაც მომსახურების მაღალი სტანდარტი და პროფესიონალიზმია დაცული.

შპს რეგისტრაციის მთლიანი ღირებულება შეადგენს: 

  • ერთი სამუშაო დღის ვადაში - 200 ლარს

  • განცხადების შეტანის დღესვე - 400 ლარს

  • ამას პლუს სარეგისტრაციოდ წარდგენილ დოკუმენტზე მხარეთა ხელმოწერების დადასტურება – რეგისტრაციის საფასურს დაემატება 7 ლარი

  • ასევე თუ დოკუმენტის თარგმანია საჭირო, ამონაწერის ინგლისურენოვანი ვერსია - 26 ლარი.

განსაკუთრებით აღსანიშნავია პროცესის სისწრაფე - რეგისტრაცია სრულდება საშუალოდ 1-2 სამუშაო დღის ვადაში, რაც საქართველოს ერთ-ერთ მოწინავე ქვეყანად აქცევს ბიზნესის დაწყების სიმარტივის თვალსაზრისით. მსოფლიო ბანკის "Doing Business" რეიტინგის მიხედვით, საქართველო სტაბილურად იკავებს მაღალ პოზიციებს ბიზნესის დაწყების სიმარტივის კომპონენტში.

გასათვალისწინებელია, რომ თუ თქვენ აირჩევთ დაჩქარებულ მომსახურებას, რეგისტრაცია შესაძლებელია დასრულდეს 1 სამუშაო დღეში, თუმცა ეს დამატებით საფასურთანაა დაკავშირებული.

შპს-ს რეგისტრაციისთვის საჭირო დოკუმენტაცია

შპს-ს დასარეგისტრირებლად საჭიროა რამდენიმე მნიშვნელოვანი დოკუმენტის მომზადება და წარდგენა. განვიხილოთ თითოეული მათგანი დეტალურად:

1. დამფუძნებლების პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტები:
- საქართველოს მოქალაქეებისთვის: მოქმედი ID ბარათი ან პასპორტი
- უცხო ქვეყნის მოქალაქეებისთვის: პასპორტი და მისი ნოტარიულად დამოწმებული თარგმანი
- იურიდიული პირის შემთხვევაში: ამონაწერი კომპანიის რეგისტრაციიდან

2. წესდება:
- უნდა იყოს ხელმოწერილი ყველა პარტნიორის მიერ
- უნდა მოიცავდეს შემდეგ ინფორმაციას:
  * კომპანიის სახელწოდება
  * საქმიანობის სფერო
  * იურიდიული მისამართი
  * პარტნიორთა წილები
  * მართვის ორგანოები და გადაწყვეტილების მიღების წესები

3. იურიდიული მისამართის დამადასტურებელი დოკუმენტი:
- საკუთრების დამადასტურებელი დოკუმენტი ან
- საიჯარო ხელშეკრულება მესაკუთრის თანხმობით
- თუ მისამართზე უკვე რეგისტრირებულია სხვა კომპანია, საჭიროა მათი თანხმობა

4. დირექტორის დანიშვნის დოკუმენტაცია:
- წერილობითი თანხმობა დირექტორის პოზიციის დაკავებაზე
- პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტის ასლი
- პარტნიორთა კრების ოქმი დირექტორის დანიშვნის შესახებ

საინტერესო ფაქტი: საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, ყოველწლიურად საშუალოდ 20,000-ზე მეტი ახალი შპს რეგისტრირდება, რომელთაგან დაახლოებით 15% პირველივე წელს წყვეტს ფუნქციონირებას არასწორად მომზადებული დოკუმენტაციის ან სამართლებრივი ხარვეზების გამო.

მნიშვნელოვანია: ყველა დოკუმენტი უნდა იყოს მომზადებული ქართულ ენაზე. უცხოენოვანი დოკუმენტები საჭიროებს ნოტარიულად დამოწმებულ თარგმანს და ლეგალიზაციას/აპოსტილით დამოწმებას.

შპს-ს წესდების აუცილებელი კომპონენტები

შპს-ს წესდება წარმოადგენს კომპანიის ფუნდამენტურ დოკუმენტს, რომელიც განსაზღვრავს მის საქმიანობის ძირითად პრინციპებს. წესდებაში აუცილებლად უნდა აისახოს შემდეგი კომპონენტები:

1. კომპანიის სახელწოდება და სამართლებრივი ფორმა
- სახელწოდება უნდა იყოს უნიკალური და არ უნდა იმეორებდეს უკვე რეგისტრირებულ კომპანიებს
- აუცილებელია მიეთითოს "შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება" ან "შპს"
- დასაშვებია ქართული და ლათინური სიმბოლოების გამოყენება
- სახელწოდება არ უნდა შეიცავდეს შეურაცხმყოფელ ან აკრძალულ ტერმინებს

2. იურიდიული მისამართი
- უნდა მიეთითოს ზუსტი მისამართი საქართველოს ტერიტორიაზე
- აუცილებელია ქალაქი/სოფელი, ქუჩა, სახლის ნომერი და საფოსტო ინდექსი
- მისამართზე უნდა იყოს შესაძლებელი კომპანიასთან კომუნიკაცია
- საჭიროა უძრავი ქონების საკუთრების ან იჯარის დამადასტურებელი დოკუმენტი

3. დამფუძნებელი პარტნიორების საიდენტიფიკაციო მონაცემები
- ფიზიკური პირების შემთხვევაში: სახელი, გვარი, პირადი ნომერი, მისამართი
- იურიდიული პირების შემთხვევაში: სრული სახელწოდება, საიდენტიფიკაციო კოდი
- უცხო ქვეყნის მოქალაქეების შემთხვევაში: პასპორტის მონაცემები
- პარტნიორთა საკონტაქტო ინფორმაცია

4. კომპანიის მმართველობის ორგანოები და გადაწყვეტილების მიღების წესი
- პარტნიორთა კრების უფლებამოსილებები და მოწვევის წესი
- დირექტორის დანიშვნის წესი და უფლებამოსილების ფარგლები
- ხმის მიცემის და გადაწყვეტილების მიღების პროცედურები
- სამეთვალყურეო საბჭოს (არსებობის შემთხვევაში) უფლებამოსილებები

5. პარტნიორთა წილების განაწილების სქემა
- თითოეული პარტნიორის წილის პროცენტული ან წილობრივი მაჩვენებელი
- წილების გასხვისების და გადაცემის წესები
- უპირატესი შესყიდვის უფლების რეგულირება
- დივიდენდების განაწილების პრინციპები

საინტერესო ფაქტი: საქართველოში რეგისტრირებული შპს-ების დაახლოებით 70% ერთი დამფუძნებლით არის წარმოდგენილი, ხოლო 25% - ორი პარტნიორით. მრავალპარტნიორიანი კომპანიები შედარებით იშვიათია.

მნიშვნელოვანია, რომ წესდება შედგენილი იყოს მკაფიოდ და დეტალურად, რადგან ის წარმოადგენს კომპანიის მთავარ მარეგულირებელ დოკუმენტს და მასზე დაყრდნობით ხდება სამომავლო დავების გადაწყვეტა.

შპს-ს რეგისტრაციის შემდგომი ვალდებულებები

შპს-ს რეგისტრაციის წარმატებით დასრულების შემდეგ, კომპანიას აქვს რამდენიმე მნიშვნელოვანი ვალდებულება, რომელთა შესრულებაც აუცილებელია ბიზნესის კანონიერად წარმართვისთვის.

საგადასახადო აღრიცხვაზე დადგომა

კომპანიის რეგისტრაციიდან 2 სამუშაო დღის ვადაში ავტომატურად ხდება საგადასახადო აღრიცხვაზე დადგომა შემოსავლების სამსახურში. თქვენ მიიღებთ საიდენტიფიკაციო კოდს და შეძლებთ შემოსავლების სამსახურის ელექტრონული პორტალის (RS.GE) მომხმარებლად დარეგისტრირებას. ეს პორტალი გამოგადგებათ საგადასახადო დეკლარაციების წარდგენისთვის და სხვა მნიშვნელოვანი ოპერაციებისთვის.

საბანკო ანგარიშის გახსნა

ბიზნეს საქმიანობის დასაწყებად აუცილებელია საბანკო ანგარიშის გახსნა. საქართველოს ნებისმიერ კომერციულ ბანკში შეგიძლიათ გახსნათ როგორც ეროვნული, ისე უცხოური ვალუტის ანგარიში. ანგარიშის გასახსნელად საჭიროა:
- კომპანიის სარეგისტრაციო დოკუმენტაცია
- დირექტორის პირადობის დამადასტურებელი საბუთი
- ამონაწერი სამეწარმეო რეესტრიდან

ბეჭდის დამზადება

მიუხედავად იმისა, რომ ბეჭდის ქონა აღარ არის სავალდებულო, ბევრი კომპანია მაინც ამზადებს მას დოკუმენტების დამოწმებისთვის. ბეჭდის დამზადება შესაძლებელია სპეციალიზებულ კერძო კომპანიებში, საშუალო ღირებულებით 50-100 ლარი.

ყოველწლიური დეკლარაციების წარდგენა

კომპანიას აქვს ვალდებულება წარადგინოს:
- მოგების გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაცია (ესტონურ მოდელზე მყოფი კომპანიებისთვის)
- ქონების გადასახადის დეკლარაცია (1 აპრილამდე)
- საშემოსავლო გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაცია (თანამშრომლების არსებობის შემთხვევაში). აგრეთვე თუ თანამშრომლები არ ყავს კომპანიას, მაგრამ მიიღო მომსახურება ფიზიკური პირისგან ან იჯარა აქვს ფიზიკურ პირთან, საშემოსავლო დეკლარაციის წარდგენა ამ შემთხვევაშიც აუცილებელია.
- დღგ-ს დეკლარაცია (თუ კომპანია არის დღგ-ს გადამხდელი)

სტატისტიკის მიხედვით, საქართველოში რეგისტრირებული შპს-ების დაახლოებით 95% რეგულარულად ასრულებს საგადასახადო ვალდებულებებს, ხოლო დაახლოებით 85% იყენებს ბუღალტრულ მომსახურებას დეკლარაციების სწორად წარდგენისთვის.

მნიშვნელოვანია, რომ ყველა ზემოხსენებული პროცედურა დროულად და სწორად შესრულდეს, რათა თავიდან აიცილოთ ჯარიმები და სანქციები. რეკომენდებულია კვალიფიციური ბუღალტრის ან იურისტის დახმარების გამოყენება, განსაკუთრებით საწყის ეტაპზე.

შპს-ს რეგისტრაცია - შეჯამება

შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში წარმოადგენს კარგად სტრუქტურირებულ და გამჭვირვალე პროცესს, რომელიც საშუალოდ 1-2 სამუშაო დღეში სრულდება. საჯარო რეესტრის სტატისტიკის თანახმად, ყოველწლიურად საქართველოში 20,000-ზე მეტი ახალი შპს რეგისტრირდება, რაც მიუთითებს პროცესის ხელმისაწვდომობასა და ეფექტურობაზე.

თუმცა, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ კომპანიის ოფიციალურ რეგისტრაციამდე განხორციელებული ნებისმიერი საქმიანობა ვერ ჩაითვლება შპს-ს მიერ შესრულებულად. ეს ნიშნავს, რომ ყველა კონტრაქტი, გარიგება თუ ფინანსური ოპერაცია უნდა განხორციელდეს მხოლოდ რეგისტრაციის შემდგომ, რათა თავიდან ავიცილოთ სამართლებრივი და ფინანსური პრობლემები.

განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია წესდების სწორად შედგენა, რადგან ის წარმოადგენს კომპანიის ფუნდამენტურ დოკუმენტს. პრაქტიკა აჩვენებს, რომ კვალიფიციური იურისტის კონსულტაცია წესდების შედგენისას მნიშვნელოვნად ამცირებს მომავალში პარტნიორებს შორის დავების წარმოშობის რისკებს და უზრუნველყოფს კომპანიის გამართულ ფუნქციონირებას. სტატისტიკურად, იურიდიული კონსულტაციით შედგენილი წესდების მქონე კომპანიებში პარტნიორებს შორის დავების რაოდენობა 70%-ით ნაკლებია.

შესაბამისად, მიუხედავად იმისა, რომ შპს-ს რეგისტრაცია მარტივი პროცესია, წარმატებული ბიზნესის დასაწყებად რეკომენდებულია პროფესიონალური მიდგომა და სამართლებრივი ასპექტების გულდასმით გათვალისწინება.

საქართველოში ბიზნესის დაწყების მსურველთათვის შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება (შპს) წარმოადგენს ყველაზე პოპულარულ სამართლებრივ ფორმას. საქსტატის მონაცემებით, რეგისტრირებული ბიზნეს სუბიექტების დაახლოებით 70% სწორედ შპს-ს ფორმით არის დარეგისტრირებული. ამის მთავარი მიზეზი არის ის, რომ შპს-ს შემთხვევაში კომპანიის პარტნიორები კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებენ მხოლოდ კომპანიის ქონებით და არა პირადი ქონებით, რაც მნიშვნელოვნად ამცირებს ბიზნესის დაწყებასთან დაკავშირებულ რისკებს. აქვე უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ სააქციო საზოგადოებად რეგისტრირებული კომპანიებიც არ აგებენ პასუხს პირადი ქონებით.

შპს-ს დაფუძნება შესაძლებელია როგორც ერთი, ისე რამდენიმე პირის მიერ. მაგალითად, თუ გსურთ საოჯახო ბიზნესის წამოწყება რამდენიმე ოჯახის წევრთან ერთად, ან სტარტაპის დაფუძნება თქვენს პარტნიორებთან ერთად, შპს იძლევა ამის საშუალებას. ამასთან, თუ გადაწყვეტთ დამოუკიდებლად ბიზნესის წარმართვას, შეგიძლიათ გახდეთ ერთპიროვნული მფლობელი და 100%-იანი წილის მქონე პარტნიორი.

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში არის მარტივი და სწრაფი პროცესი, რომელიც შესაძლებელია განხორციელდეს როგორც საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ტერიტორიულ სამსახურებში, ასევე იუსტიციის სახლებში. საერთაშორისო კვლევების მიხედვით, საქართველო მსოფლიოში ერთ-ერთი მოწინავე ქვეყანაა ბიზნესის დაწყების სიმარტივის მხრივ, რაც კიდევ უფრო მიმზიდველს ხდის შპს-ს ფორმით საქმიანობის დაწყებას.

შპს-ს რეგისტრაციის ადგილი და ღირებულება

შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში ხორციელდება ორ ძირითად ლოკაციაზე - საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში ან იუსტიციის სახლში. ორივე დაწესებულება წარმოადგენს სახელმწიფო სერვისების მიმწოდებელ ოფიციალურ ორგანოებს, სადაც მომსახურების მაღალი სტანდარტი და პროფესიონალიზმია დაცული.

შპს რეგისტრაციის მთლიანი ღირებულება შეადგენს: 

  • ერთი სამუშაო დღის ვადაში - 200 ლარს

  • განცხადების შეტანის დღესვე - 400 ლარს

  • ამას პლუს სარეგისტრაციოდ წარდგენილ დოკუმენტზე მხარეთა ხელმოწერების დადასტურება – რეგისტრაციის საფასურს დაემატება 7 ლარი

  • ასევე თუ დოკუმენტის თარგმანია საჭირო, ამონაწერის ინგლისურენოვანი ვერსია - 26 ლარი.

განსაკუთრებით აღსანიშნავია პროცესის სისწრაფე - რეგისტრაცია სრულდება საშუალოდ 1-2 სამუშაო დღის ვადაში, რაც საქართველოს ერთ-ერთ მოწინავე ქვეყანად აქცევს ბიზნესის დაწყების სიმარტივის თვალსაზრისით. მსოფლიო ბანკის "Doing Business" რეიტინგის მიხედვით, საქართველო სტაბილურად იკავებს მაღალ პოზიციებს ბიზნესის დაწყების სიმარტივის კომპონენტში.

გასათვალისწინებელია, რომ თუ თქვენ აირჩევთ დაჩქარებულ მომსახურებას, რეგისტრაცია შესაძლებელია დასრულდეს 1 სამუშაო დღეში, თუმცა ეს დამატებით საფასურთანაა დაკავშირებული.

შპს-ს რეგისტრაციისთვის საჭირო დოკუმენტაცია

შპს-ს დასარეგისტრირებლად საჭიროა რამდენიმე მნიშვნელოვანი დოკუმენტის მომზადება და წარდგენა. განვიხილოთ თითოეული მათგანი დეტალურად:

1. დამფუძნებლების პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტები:
- საქართველოს მოქალაქეებისთვის: მოქმედი ID ბარათი ან პასპორტი
- უცხო ქვეყნის მოქალაქეებისთვის: პასპორტი და მისი ნოტარიულად დამოწმებული თარგმანი
- იურიდიული პირის შემთხვევაში: ამონაწერი კომპანიის რეგისტრაციიდან

2. წესდება:
- უნდა იყოს ხელმოწერილი ყველა პარტნიორის მიერ
- უნდა მოიცავდეს შემდეგ ინფორმაციას:
  * კომპანიის სახელწოდება
  * საქმიანობის სფერო
  * იურიდიული მისამართი
  * პარტნიორთა წილები
  * მართვის ორგანოები და გადაწყვეტილების მიღების წესები

3. იურიდიული მისამართის დამადასტურებელი დოკუმენტი:
- საკუთრების დამადასტურებელი დოკუმენტი ან
- საიჯარო ხელშეკრულება მესაკუთრის თანხმობით
- თუ მისამართზე უკვე რეგისტრირებულია სხვა კომპანია, საჭიროა მათი თანხმობა

4. დირექტორის დანიშვნის დოკუმენტაცია:
- წერილობითი თანხმობა დირექტორის პოზიციის დაკავებაზე
- პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტის ასლი
- პარტნიორთა კრების ოქმი დირექტორის დანიშვნის შესახებ

საინტერესო ფაქტი: საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, ყოველწლიურად საშუალოდ 20,000-ზე მეტი ახალი შპს რეგისტრირდება, რომელთაგან დაახლოებით 15% პირველივე წელს წყვეტს ფუნქციონირებას არასწორად მომზადებული დოკუმენტაციის ან სამართლებრივი ხარვეზების გამო.

მნიშვნელოვანია: ყველა დოკუმენტი უნდა იყოს მომზადებული ქართულ ენაზე. უცხოენოვანი დოკუმენტები საჭიროებს ნოტარიულად დამოწმებულ თარგმანს და ლეგალიზაციას/აპოსტილით დამოწმებას.

შპს-ს წესდების აუცილებელი კომპონენტები

შპს-ს წესდება წარმოადგენს კომპანიის ფუნდამენტურ დოკუმენტს, რომელიც განსაზღვრავს მის საქმიანობის ძირითად პრინციპებს. წესდებაში აუცილებლად უნდა აისახოს შემდეგი კომპონენტები:

1. კომპანიის სახელწოდება და სამართლებრივი ფორმა
- სახელწოდება უნდა იყოს უნიკალური და არ უნდა იმეორებდეს უკვე რეგისტრირებულ კომპანიებს
- აუცილებელია მიეთითოს "შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება" ან "შპს"
- დასაშვებია ქართული და ლათინური სიმბოლოების გამოყენება
- სახელწოდება არ უნდა შეიცავდეს შეურაცხმყოფელ ან აკრძალულ ტერმინებს

2. იურიდიული მისამართი
- უნდა მიეთითოს ზუსტი მისამართი საქართველოს ტერიტორიაზე
- აუცილებელია ქალაქი/სოფელი, ქუჩა, სახლის ნომერი და საფოსტო ინდექსი
- მისამართზე უნდა იყოს შესაძლებელი კომპანიასთან კომუნიკაცია
- საჭიროა უძრავი ქონების საკუთრების ან იჯარის დამადასტურებელი დოკუმენტი

3. დამფუძნებელი პარტნიორების საიდენტიფიკაციო მონაცემები
- ფიზიკური პირების შემთხვევაში: სახელი, გვარი, პირადი ნომერი, მისამართი
- იურიდიული პირების შემთხვევაში: სრული სახელწოდება, საიდენტიფიკაციო კოდი
- უცხო ქვეყნის მოქალაქეების შემთხვევაში: პასპორტის მონაცემები
- პარტნიორთა საკონტაქტო ინფორმაცია

4. კომპანიის მმართველობის ორგანოები და გადაწყვეტილების მიღების წესი
- პარტნიორთა კრების უფლებამოსილებები და მოწვევის წესი
- დირექტორის დანიშვნის წესი და უფლებამოსილების ფარგლები
- ხმის მიცემის და გადაწყვეტილების მიღების პროცედურები
- სამეთვალყურეო საბჭოს (არსებობის შემთხვევაში) უფლებამოსილებები

5. პარტნიორთა წილების განაწილების სქემა
- თითოეული პარტნიორის წილის პროცენტული ან წილობრივი მაჩვენებელი
- წილების გასხვისების და გადაცემის წესები
- უპირატესი შესყიდვის უფლების რეგულირება
- დივიდენდების განაწილების პრინციპები

საინტერესო ფაქტი: საქართველოში რეგისტრირებული შპს-ების დაახლოებით 70% ერთი დამფუძნებლით არის წარმოდგენილი, ხოლო 25% - ორი პარტნიორით. მრავალპარტნიორიანი კომპანიები შედარებით იშვიათია.

მნიშვნელოვანია, რომ წესდება შედგენილი იყოს მკაფიოდ და დეტალურად, რადგან ის წარმოადგენს კომპანიის მთავარ მარეგულირებელ დოკუმენტს და მასზე დაყრდნობით ხდება სამომავლო დავების გადაწყვეტა.

შპს-ს რეგისტრაციის შემდგომი ვალდებულებები

შპს-ს რეგისტრაციის წარმატებით დასრულების შემდეგ, კომპანიას აქვს რამდენიმე მნიშვნელოვანი ვალდებულება, რომელთა შესრულებაც აუცილებელია ბიზნესის კანონიერად წარმართვისთვის.

საგადასახადო აღრიცხვაზე დადგომა

კომპანიის რეგისტრაციიდან 2 სამუშაო დღის ვადაში ავტომატურად ხდება საგადასახადო აღრიცხვაზე დადგომა შემოსავლების სამსახურში. თქვენ მიიღებთ საიდენტიფიკაციო კოდს და შეძლებთ შემოსავლების სამსახურის ელექტრონული პორტალის (RS.GE) მომხმარებლად დარეგისტრირებას. ეს პორტალი გამოგადგებათ საგადასახადო დეკლარაციების წარდგენისთვის და სხვა მნიშვნელოვანი ოპერაციებისთვის.

საბანკო ანგარიშის გახსნა

ბიზნეს საქმიანობის დასაწყებად აუცილებელია საბანკო ანგარიშის გახსნა. საქართველოს ნებისმიერ კომერციულ ბანკში შეგიძლიათ გახსნათ როგორც ეროვნული, ისე უცხოური ვალუტის ანგარიში. ანგარიშის გასახსნელად საჭიროა:
- კომპანიის სარეგისტრაციო დოკუმენტაცია
- დირექტორის პირადობის დამადასტურებელი საბუთი
- ამონაწერი სამეწარმეო რეესტრიდან

ბეჭდის დამზადება

მიუხედავად იმისა, რომ ბეჭდის ქონა აღარ არის სავალდებულო, ბევრი კომპანია მაინც ამზადებს მას დოკუმენტების დამოწმებისთვის. ბეჭდის დამზადება შესაძლებელია სპეციალიზებულ კერძო კომპანიებში, საშუალო ღირებულებით 50-100 ლარი.

ყოველწლიური დეკლარაციების წარდგენა

კომპანიას აქვს ვალდებულება წარადგინოს:
- მოგების გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაცია (ესტონურ მოდელზე მყოფი კომპანიებისთვის)
- ქონების გადასახადის დეკლარაცია (1 აპრილამდე)
- საშემოსავლო გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაცია (თანამშრომლების არსებობის შემთხვევაში). აგრეთვე თუ თანამშრომლები არ ყავს კომპანიას, მაგრამ მიიღო მომსახურება ფიზიკური პირისგან ან იჯარა აქვს ფიზიკურ პირთან, საშემოსავლო დეკლარაციის წარდგენა ამ შემთხვევაშიც აუცილებელია.
- დღგ-ს დეკლარაცია (თუ კომპანია არის დღგ-ს გადამხდელი)

სტატისტიკის მიხედვით, საქართველოში რეგისტრირებული შპს-ების დაახლოებით 95% რეგულარულად ასრულებს საგადასახადო ვალდებულებებს, ხოლო დაახლოებით 85% იყენებს ბუღალტრულ მომსახურებას დეკლარაციების სწორად წარდგენისთვის.

მნიშვნელოვანია, რომ ყველა ზემოხსენებული პროცედურა დროულად და სწორად შესრულდეს, რათა თავიდან აიცილოთ ჯარიმები და სანქციები. რეკომენდებულია კვალიფიციური ბუღალტრის ან იურისტის დახმარების გამოყენება, განსაკუთრებით საწყის ეტაპზე.

შპს-ს რეგისტრაცია - შეჯამება

შპს-ს რეგისტრაცია საქართველოში წარმოადგენს კარგად სტრუქტურირებულ და გამჭვირვალე პროცესს, რომელიც საშუალოდ 1-2 სამუშაო დღეში სრულდება. საჯარო რეესტრის სტატისტიკის თანახმად, ყოველწლიურად საქართველოში 20,000-ზე მეტი ახალი შპს რეგისტრირდება, რაც მიუთითებს პროცესის ხელმისაწვდომობასა და ეფექტურობაზე.

თუმცა, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ კომპანიის ოფიციალურ რეგისტრაციამდე განხორციელებული ნებისმიერი საქმიანობა ვერ ჩაითვლება შპს-ს მიერ შესრულებულად. ეს ნიშნავს, რომ ყველა კონტრაქტი, გარიგება თუ ფინანსური ოპერაცია უნდა განხორციელდეს მხოლოდ რეგისტრაციის შემდგომ, რათა თავიდან ავიცილოთ სამართლებრივი და ფინანსური პრობლემები.

განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია წესდების სწორად შედგენა, რადგან ის წარმოადგენს კომპანიის ფუნდამენტურ დოკუმენტს. პრაქტიკა აჩვენებს, რომ კვალიფიციური იურისტის კონსულტაცია წესდების შედგენისას მნიშვნელოვნად ამცირებს მომავალში პარტნიორებს შორის დავების წარმოშობის რისკებს და უზრუნველყოფს კომპანიის გამართულ ფუნქციონირებას. სტატისტიკურად, იურიდიული კონსულტაციით შედგენილი წესდების მქონე კომპანიებში პარტნიორებს შორის დავების რაოდენობა 70%-ით ნაკლებია.

შესაბამისად, მიუხედავად იმისა, რომ შპს-ს რეგისტრაცია მარტივი პროცესია, წარმატებული ბიზნესის დასაწყებად რეკომენდებულია პროფესიონალური მიდგომა და სამართლებრივი ასპექტების გულდასმით გათვალისწინება.

ჩვენ გთავაზობთ

კომპანიის საჭიროებებზე მორგებული ბუღალტრული მომსახურება ბიზნესის ფინანსური წარმატებისთვის

მეტის შესახებ

ბუღალტრული პაკეტი, რომელიც შექმნილია ფრილანსერებისთვის და ყველა ინდ.მეწარმისთვის

მეტის შესახებ

ფინანსური ანალიზის და მონაცემების მოდელირების გამოყენება კომპანიის მდგრადი განვითარებისთვის

მეტის შესახებ

ჩვენ გთავაზობთ

კომპანიის საჭიროებებზე მორგებული ბუღალტრული მომსახურება ბიზნესის ფინანსური წარმატებისთვის

მეტის შესახებ

ბუღალტრული პაკეტი, რომელიც შექმნილია ფრილანსერებისთვის და ყველა ინდ.მეწარმისთვის

მეტის შესახებ

ფინანსური ანალიზის და მონაცემების მოდელირების გამოყენება კომპანიის მდგრადი განვითარებისთვის

მეტის შესახებ

ჩვენ გთავაზობთ

კომპანიის საჭიროებებზე მორგებული ბუღალტრული მომსახურება ბიზნესის ფინანსური წარმატებისთვის

მეტის შესახებ

ბუღალტრული პაკეტი, რომელიც შექმნილია ფრილანსერებისთვის და ყველა ინდ.მეწარმისთვის

მეტის შესახებ

ფინანსური ანალიზის და მონაცემების მოდელირების გამოყენება კომპანიის მდგრადი განვითარებისთვის

მეტის შესახებ